Była żoną księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego. Kobieta wielu talentów i ogromnej pasji. Jedna z pierwszych arystokratek w Polsce, która wbrew zwyczajom w pełni angażowała się w swoje macierzyńskie obowiązki, zajmując się osobiście dziećmi. Wpajała im wiarę oraz kształtowała ich stosunek do ludzi i ojczyzny.
Autorka wielu książek, między innymi pierwszej historii Polski dla dzieci wiejskich „Pielgrzym w Dobromilu” oraz „Książki do pacierzy dla dzieci wiejskich podczas Mszy świętej”, by zaszczepić pobożność i ułatwić przyswajanie prawd wiary.
Założyła, najpierw szkołę elementarną dla młodych mężczyzn, a następnie dla dziewcząt. Działała w Radzie Nadzorczej Kobiet opiekującej się pensjami żeńskimi. Otworzyła pensję dla szlacheckich dziewcząt. Oprócz wykształcenia dawała biedniejszym pannom posag i znajdowała odpowiedniego męża. Wyjątkowo zdolne dzieci włościan wysyłała na studia za granicę. Jako filantropka kwestowała na cele charytatywne, odwiedzała poddanych, opiekowała się chorymi, uczyła włościańskie dzieci, organizowała konkursy na ogródki przydomowe i nagradzała najpiękniejsze posesje swoich włościan.
Księżna była prekursorką turystyki. Dużo podróżowała po Europie, ale najbardziej ceniła wycieczki krajowe. Sama organizowała dalsze i bliskie podróże krajoznawcze. Z podróży europejskich przywiozła wiele pomysłów, dzięki którym stała się pionierką sztuki ogrodowej. W swoich posiadłościach na Powązkach i w Puławach tworzyła romantyczno-krajobrazowe założenia parkowe. W Pożogu założyła pierwszy ogród różany, a doświadczenia zdobyte w planowaniu, sadzeniu i pielęgnowaniu zawarła w swojej książce pt. „Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów” wydanej w 1805 roku. Była żarliwą patriotką, propagującą polską kulturę i tradycję. Klęski narodowe i utrata niepodległości spowodowały, że postanowiła gromadzić pamiątki narodowe jako świadectwo minionych zwycięstw, sławy i świetności Polski. W tym celu w puławskiej posiadłości powstały Świątynia Sybilli (1801 r.) i Dom Gotycki (1809 r.). Puławskie zbiory dały początek kolekcji Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Izabela była inicjatorką nowatorskich form rozrywki, w tym „żywych obrazów” i gier terenowych najczęściej o tematach historycznych z udziałem gości i domowników. Jej wszechstronna aktywność znacznie wyprzedzała epokę. Księżna Izabela Czartoryska dożyła sędziwego wieku pozostając wierną do końca swoim ideałom. Była kobietą wszechstronną i poprzez swoje nowatorskie działania wyprzedzała swoją epokę.
